۲۳ مرداد در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری اکسکو، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۳ مرداد برابر ۱۳ آگوست را ورق می‌زنیم.

***

مخترع جعبه جادو

۱۳ آگوست ۱۸۸۸ میلادی برابر با ۲۳ مرداد ۱۲۶۷ خورشیدی، جان لوگی بِرد، مهندس اسکاتلندی به‌دنیا آمد. او اولین کسی است که با ساخت تلویزیون اولیه موفق شد تصاویر کلی از اشیا و چهره‌های قابل تشخیص انسان را از صفحه تلویزیون نشان دهد. او با استفاده از دیسک نیپکو برای اولین بار توانست در سال ۱۹۲۵ تصاویر متحرک تلویزیون ضد نور و در سال ۱۹۲۶ تصاویر متحرک سیاه و سفید را در لندن بین دو دستگاه فرستنده و گیرنده تلویزیون منتقل کند. اختراع جان لوگی بِرد، به‌عنوان اولین انتقال تصویر واقعیِ تلویزیونی شناخته می‌شود. سال ۱۹۲۷ برد با استفاده از مدولاسیون توانست سیگنال‌های دوربین تلویزیونیِ اختراعی خودش را تا حد سیگنال‌های صوتی تغییر دهد و سپس آن‌ها را روی صفحه ضبط‌صوت ۱۰ اینچی ضبط کند. او همچنین در سال ۱۹۲۸ تلویزیون رنگی مکانیکی را عرضه کرد.

فردریک سنگر

۱۳ آگوست ۱۹۱۸ میلادی برابر با ۲۳ مرداد ۱۲۹۷ خورشیدی، فردریک سنگر زیست‌شیمی‌دان انگلیسی به‌دنیا آمد. او از معدود دانشمندانی است که دوبار جایزه نوبل شیمی را دریافت کرده‌اند. نخستین‌بار در سال ۱۹۵۸ برای تعیین توالی اسیدآمینه انسولین و پروتئین‌های متعدد دیگر برنده جایزه نوبل شیمی شد. سنگر در این فرآیند نشان داد که هر اسیدآمینه ساختار منحصر‌به‌فرد و مشخصی دارند و این کشفی اساسی برای شیمی و زیست‌شناسی مولکولی به‌شمار می‌رفت. سپس در آزمایشگاه تازه ساخته‌شده زیست‌شناسی مولکولی در کمبریج، او اولین تکنیک توالی‌یابی دی‌ان‌ای را توسعه داد و متعاقباً آن را اصلاح کرد. این توالی‌نویسی، تعداد آزمایش‌های امکان‌پذیر در زیست‌شناسی مولکولی را گسترش داد. به‌طوری‌که، امروزه این شیوه در سطح وسیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پیشرفت، جایزه نوبل شیمی ۱۹۸۰ را برای او به ارمغان آورد که با والتر گیلبرت و پل برگ به‌طور اشتراکی دریافت کرد.

پدر طیف‌سنجی

۱۳ آگوست ۱۸۱۴ میلادی برابر با ۲۳ مرداد ۱۱۹۳ خورشیدی، آندرش یوناس آنگستروم، فیزیکدان سوئدی به‌دنیا آمد. او کسی است که یکای آنگستروم به افتخارش نامگذاری شده است. او را به‌نام پدر طیف‌سنجی می‌شناسند. سال ۱۸۵۳، آنگستروم طیف هیدروژنی را مطالعه کرد که بالمر فرمولی برای آن استخراج کرد و در سال ۱۸۶۲ اعلام کرد که تجزیه و تحلیل طیف خورشیدی نشان می‌دهد که در جو خورشید هیدروژن وجود دارد. سال ۱۸۶۷ او اولین کسی بود که طیف شفق قطبی (نورهای شمالی) را بررسی کرد. آنگستروم تحقیقات گسترده خود را در مورد طیف خورشیدی با اندازه‌گیری دقیق بیش از هزار خط طیفی منتشر کرد. او همچنین آثاری در زمینه تئوری حرارتی منتشر کرد و اندازه‌گیری‌های ژئومغناطیسی را در نقاط مختلف سوئد انجام داد. به طول برابر با ۱۰ به توان۱۰- متر آنگستروم می‌گویند.

پدر پزشکی قفسه سینه

۱۳ آگوست ۱۸۲۶ میلادی برابر با ۲۳ مرداد ۱۲۰۵ خورشیدی رنه لاینک، پزشک فرانسوی مخترع استتوسکوپ، گوشی پزشکی درگذشت. به‌دلیل این اختراع مهم، لاینک را با لقب پدر پزشکی قفسه سینه می‌شناسند. او در سال ۱۸۱۶ میلادی، یک ستتوسکوپ چوبی ساخت. این وسیله در آن زمان فقط یک دهانه برای قرار گرفتن روی گوش پزشک داشت و قسمتی از آن که روی سینه بیمار قرار می‌گرفت ابعاد بزرگی داشت. او استوانه‌ای چوبی بلندی را روی سینه بیمارانش می‌گذاشت و این‌گونه می‌توانست صداهای مختلف ریه و قلب را بشنود. لاینک به‌مدت سه‌سال صداهای قفسه سینه بیماران را مطالعه کرد و آنها را با بیماری‌هایی که در کالبدشکافی یافت شد مرتبط کرد. او کمک‌های متعدد دیگری به ادبیات بیماری‌های تنفسی و قلبی کرد و دریافت کرد که این گوشی پزشکی به استفاده از روش متداول گذاشتن مستقیم گوش روی سینه بیمار برتری دارد، به‌ویژه اگر بیمار اضافه وزن داشته باشد.