نجات دادن لاک پشت ها

نجات دادن لاک پشت ها فقط یک کار محیط زیستی نیست؛ در واقع داریم به موجوداتی باستانی کمک می کنیم که میلیون ها ساله روی این کره خاکی زندگی می کنند و نقش خیلی مهمی توی طبیعت دارن. خیلی وقت ها این موجودات دوست داشتنی توی دردسر میفتن و ممکنه با یک تصمیم درست ما از مرگ حتمی نجات پیدا کنن. این راهنما بهتون میگه چطوری می تونید توی این مسیر بهشون کمک کنید و یک ناجی واقعی برای این خزنده های خاص باشید.

تاحالا به این فکر کردین که اگه یک روز توی طبیعت یا کنار دریا با یک لاک پشت برخورد کنید که نیاز به کمک داره، باید چیکار کنید؟ شاید فکر کنید کار خیلی سختیه، اما واقعیت اینه که با دونستن چند تا نکته ساده و کاربردی، هر کدوم از ما می تونیم یه فرشته نجات برای این موجودات باشیم. لاک پشت ها، چه اونایی که توی دریا زندگی می کنن، چه اونایی که توی خشکی یا آب شیرین، همه نقش خودشون رو توی اکوسیستم دارن و حفظشون برای سلامت کل سیاره ضروریه. متاسفانه این روزا خطرات زیادی اونا رو تهدید می کنه، از آلودگی های پلاستیکی بگیر تا تغییرات اقلیمی و حتی دخالت های ناآگاهانه ما آدما. پس وقتشه که آستین بالا بزنیم و یاد بگیریم چطور از این قهرمان های گمنام طبیعت مراقبت کنیم.

درک چالش ها – چرا لاک پشت ها به کمک ما نیاز دارند؟

بیاین اول از همه ببینیم اصلاً چرا لاک پشت ها به کمک ما نیاز دارن. این موجودات آروم و باوقار، این روزا با چالش های خیلی بزرگی دست و پنجه نرم می کنن که زندگی شون رو حسابی به خطر انداخته. شاید باورتون نشه، اما خیلی از کارهایی که ما آدما روزانه انجام می دیم، ناخواسته روی زندگی اونا اثر می ذاره. از اونجایی که لاک پشت ها عمر طولانی دارن و نسلشون خیلی دیر به دیر زیاد میشه، هر اتفاقی که برای یک لاک پشت میفته، می تونه تاثیر بزرگی روی جمعیت کل گونه اش داشته باشه.

تهدیدات اصلی حیات لاک پشت ها

وقتی صحبت از تهدیدات میشه، یه لیست بلندبالا از مشکلات جلوی چشممون میاد. این مشکلات فقط مختص یک منطقه یا یک نوع لاک پشت نیست، بلکه تقریباً همه جور لاک پشتی رو درگیر خودش کرده:

• تخریب زیستگاه: این یکی از بزرگترین مشکلاته. با گسترش شهرها، ساخت و ساز کنار سواحل، کشاورزی بی رویه و توسعه بی قاعده، جایی برای زندگی لاک پشت ها باقی نمیمونه. لاک پشت های دریایی برای تخم ریزی به سواحل آرام و تاریک نیاز دارن، اما آلودگی نوری شهرها و رفت وآمد زیاد، اونا رو گیج می کنه و مانع از تخم ریزی موفق میشه. لاک پشت های خشکی و آب شیرین هم که زیستگاهشون با جاده سازی و ساخت سدها تکه تکه میشه، دیگه نمی تونن راحت زندگی کنن.
• آلودگی: این مورد رو دیگه همه می دونیم. پلاستیک ها، روغن های نفتی و انواع مواد شیمیایی، بلای جون لاک پشت ها شدن. فکر کنید یک لاک پشت دریایی به جای غذا، یک کیسه پلاستیکی رو قورت بده. یا توی یک لکه نفتی گیر کنه و نتونه شنا کنه یا نفس بکشه. این اتفاقات هر روز توی دریاها و رودخانه های ما میفته و خیلی از لاک پشت ها رو به کام مرگ می کشونه. فاضلاب های شهری و صنعتی هم که مستقیم وارد آب میشن، باعث بیماری و مرگ لاک پشت ها میشن.
• تغییرات اقلیمی: شاید فکر کنید این یه موضوع کلیه و ربطی به لاک پشت ها نداره، اما سخت در اشتباهید! گرمایش زمین و بالا رفتن دمای هوا و آب، روی جنسیت جوجه های لاک پشت های دریایی تأثیر می ذاره. توی خیلی از گونه ها، دمای بالاتر باعث میشه تعداد ماده ها بیشتر بشه یا حتی همه جوجه ها ماده باشن! این یعنی تعادل جمعیتی به هم می خوره و در درازمدت می تونه باعث انقراض بشه. بالا اومدن سطح آب دریاها و طوفان های شدید هم لانه های تخم ریزی رو از بین می بره.
• صید بی رویه و برخورد با وسایل ماهیگیری: ماهیگیری بی رویه، مخصوصاً استفاده از تورهای بزرگ و طولانی، باعث میشه لاک پشت ها به طور ناخواسته توی این تورها گیر بیفتن و خفه بشن. قلاب های ماهیگیری هم که دیگه جای خود دارن. خیلی از لاک پشت ها با زخم های عمیق ناشی از قلاب ها یا تورهای رها شده توی دریا پیدا میشن که نیاز به کمک فوری دارن.
• شکار و قاچاق: متاسفانه هنوزم افرادی هستن که لاک پشت ها رو برای مقاصد مختلف شکار می کنن. بعضیا اونا رو برای گوشت یا تخم هاشون می کشن، بعضیا لاکشون رو برای ساخت سوغاتی و صنایع دستی می خوان و بعضیا هم اونا رو قاچاق می کنن تا به عنوان حیوون خونگی نگهداری بشن. این کارها نه تنها غیرقانونیه، بلکه جمعیت این موجودات رو به شدت کم می کنه.
• تصادفات جاده ای: این مشکل بیشتر برای لاک پشت های خشکی و آب شیرین پیش میاد. وقتی این لاک پشت ها برای پیدا کردن غذا، جفت یا محل تخم ریزی مجبورن از جاده ها عبور کنن، خیلی راحت زیر چرخ ماشین ها میرن. این یکی از دلایل اصلی مرگ و میر لاک پشت ها توی مناطق نزدیک به جاده هاست.
• بیماری ها و گونه های مهاجم: مثل هر موجود دیگه ای، لاک پشت ها هم در معرض بیماری های مختلف قرار دارن. علاوه بر این، ورود گونه های مهاجم به زیستگاهشون، باعث میشه رقابت برای غذا و زیستگاه بیشتر بشه و زندگی براشون سخت تر بشه.

وضعیت نگران کننده جمعیت لاک پشت ها

با این همه تهدید، جای تعجب نیست که جمعیت خیلی از گونه های لاک پشت به شدت کاهش پیدا کرده و خیلی هاشون توی لیست قرمز گونه های در معرض انقراض قرار گرفتن. مثلاً توی ایران خودمون، لاک پشت های دریایی مثل لاک پشت پوزه عقابی و لاک پشت سبز، وضعیت خیلی شکننده ای دارن و نیاز به حفاظت فوری دارن. اگه همینطوری ادامه پیدا کنه، ممکنه نسل این موجودات باستانی برای همیشه از روی زمین برداشته بشه. پس مسئولیت ما خیلی سنگینه و باید دست به کار بشیم.

حفاظت از لاک پشت ها، حفاظت از سلامت کل کره زمین است. هر لاک پشت یک بخش حیاتی از اکوسیستم خود محسوب می شود.

گام های عملی برای نجات – اگر با لاک پشت نیازمند کمک مواجه شدید، چه کنید؟

حالا که فهمیدیم چرا لاک پشت ها به کمک ما نیاز دارن، وقتشه بریم سراغ بخش اصلی: یعنی یادمون باشه، هدف اصلی ما کمک به این موجودات دوست داشتنیه و باید با آرامش و اطلاعات کافی اقدام کنیم.