پیشنهاد فعالیت یک نهاد برای اهدای لباس!

آزاده مرادآبادی در گفت وگو با اکسکو با اشاره به اینکه مد پایدار یا مد سازگار با محیط زیست یا مد دوست دارِ محیط زیست یکی از مهم ترین دغدغه های جامعه بشری برای محافظت از محیط زیست است گفت: مفهوم مد پایدار در طراحی به پایداری منابع زیست محیطی اشاره دارد که بر پایه مبانی محیط زیستی اجتماعی فرهنگی و اقتصادی و برقراری تعادل میان این عناصر بنا شده است.

او با تاکید بر اینکه هدف مد پایدار کاهش اثرات منفی صنعت مد بر محیط و جامعه است اظهار کرد: این رویکرد شامل استفاده از مواد بازیافتی ارگانیک و تجدیدپذیر و کاهش زباله و آلودگی و در نتیجه کاهش مصرف بیش از حد منابع طبیعی به همراه تلاش و مدیریت برای ترویجِ به کاربردن این فرایندِ تولیدی سازگار با محیط زیست است تا اثرات تخریب کننده عملکردهای انسانی در محیط طبیعی با این هدف کاهش یابد.

آغاز حرکت به سمت یک مُد پایدار

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه مد پایدار در مقابل مد سریع (Fast Fashion) مطرح شده است گفت: هرچند مد سریع به نوعی نمونه موفقی در خرید و فروش محصولات و سودآوری بود اما پیامدهای منفی زیادی همچون تولید حجم بالای محصولات بی کیفیت و در پِی آن تولید مواد مصنوعی ضایعات نساجی سموم و گازهای گلخانه ای را برای محیط زیست در پِی داشت که همین پیامدها موجب شد بسیاری از تولیدکنندگان مصرف کنندگان و طراحان به سمت مد پایدار حرکت کنند.

او درباره شکل گیری فرهنگ پایبندی افراد به مد پایدار اظهار کرد: شاید فرهنگسازی در این زمینه هنوز به شکل کامل صورت نگرفته باشد اما میزان آشنایی طراحان لباس و دیگر افراد جامعه با مفهوم مد پایدار در حال افزایش است چنانکه امروزه شاهد گرایش طراحان لباس به سمت فعالیت در این حوزه و حتی تبیین مفهوم مد پایدار برای دیگر افراد جامعه هستیم.

مرادآبادی در ادامه خاطرنشان کرد: از جمله اصولی هم که می توان برای مد پایدار درنظر گرفت همین ایجاد آگاهی و روشنگری برای مصرف کننده و تولیدکننده است تا نسبت به فرآیند تولید مناسب و چگونگی شکل گیری مد پایدار و آثار مخرب مد سریع بر محیط زیست و سلامت جامعه شناخت پیدا کنند که البته بسترسازی های لازم برای رسیدن به مصرف پایدار نیز باید فراهم شود.

پایبندی ناخواسته به یک مُد نوین در ایرانِ قدیم

این مدرس دانشگاه درباره تاریخچه شکل گیری مد پایدار در ایران گفت: شاید در گذشته ها که از لباس مراقبت بیشتری می شد و در مواردی فرزندان کوچکتر یک خانواده لباس های کوچک شده فرزندان بزرگتر را می پوشیدند و یا از لباس های کهنه در مصارفی همچون دستمال گردگیری بهره می بردند اما در این موارد از واژه مد پایدار استفاده نمی شد. اما امروزه با بررسی اصول مد پایدار پیداست که در فرهنگ خود ما ایرانی ها نیز نشانه هایی از آن وجود داشته ولی شاید لازم است برای افراد تبیین شود که مد پایدار لزوما به معنی استفاده از لباس دیگران نیست؛ بلکه این رویکرد در تولید مواد اولیه فرآیند تولید و توجه به نحوه به کارگیری محصولات نیز وارد شده است چنانکه در گذشته هم مردم از الیاف طبیعی برای تولید لباس های خود بهره می بردند.

او افزود: با این حال پس از انقلاب صنعتی اروپا و با افزایش تغییرات گسترده در زمینه مد و پوشاک و افزایش سرعت تولید محصولات بی کیفیت و زباله های زیست محیطی عنوان مد پایدار مطرح شد و در ایران نیز این واژه با شیوه ای که این روزها از آن سراغ داریم با پیشرفت صنعت و فناوری و گسترش اطلاعات و ورود طراحان دغدغه مند به این عرصه مورد توجه مردم قرار گرفت تا جایی که امروزه می بینیم در ایران اولین جشنواره با محوریت مد پایدار توسط یک طراح اصفهانی برگزار شده و نگارش تحقیقات و پایان نامه ها با این عنوان رو به رشد است و از طرفی موفقیت طراحان فعال ایرانی در زمینه مد پایدار در برنامه ها و مسابقات مختلف قابل ملاحظه است.

مُد پایدار چه زمانی مُد می شود؟

این طراح لباس همچنین درخصوص روند سوق دادن تولیدکنندگان به سمت تولید با شیوه مد پایدار بیان کرد: برای اینکه افراد بخواهند به مد پایدار گرایش پیدا کنند یکی از اصول آگاه سازی مصرف کنندگان و حمایت از تولیدکنندگان است. حتی صنایع کوچک در این زمینه اگر حمایت شوند می توان به شکلی اطمینان حاصل کرد که شرایط پایداری برای کارگران این حوزه وجود خواهد داشت.

او ادامه داد: در بحث مدیریت و گسترش ارتباطات می توان مواردی با رویکرد نیازسنجی جامعه و ارتباط با افراد و صنایع مرتبط فعال ترغیب و تشویق تولیدکنندگان را مطرح کرد تا متخصصین و علاقه مندان پای کار بیایند و اتفاقات مثبتی رخ دهد. البته توجه به این نکته ضروری است که از آنجایی که مد پایدار با قیمت بالاتری همراه است شاید لازم باشد تدابیری برای پیشبرد بهتر آن اندیشید. این تدابیر از تهیه و تولید مواد اولیه گرفته تا استفاده از تکنیک ها ابزار و ماشین آلات باید برقرار باشد. همچنین به دنبال آن آموزش مهارت های صنعتگری و روند همکاری بین نهادها هم باید تسهیل شود.

وزارت فرهنگ باید فعال تر باشد

مرادآبادی با اشاره به اقدامات دولت و دوست داران محیط زیست در مسائل زیست محیطی گفت: فراهم کردن مقدمات زیرساخت ها و بسترهای مناسب برای مسائل اقتصادی اجتماعی و فرهنگی و در نظر گرفتن آینده مد پایدار سبب می شود که طراحان لباس فعالان و دوست داران عرصه محیط زیست مشارکت بیشتری در این حوزه داشته باشند.

او با بیان اینکه دولت ضمن آگاه سازی جامعه باید به ارزش و اهمیت اقداماتی که در جهت تبیین شناخت و رسیدگی به مد پایدار انجام می دهد آگاه باشد تاکید کرد: نمی توان گفت در این خصوص حمایت و اقدامی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل نگرفته است اما با بازنگری و نگاهی به این مسئله به عنوان یک موضوع حیاتی می توان فعالیت در حوزه مد پایدار را بیشتر کرد و مسئولیت ها به نحوی تبیین شوند که این عنوان نمود بیشتری در جامعه داشته باشد.

مُدی که به فکر جیب شماست!

این مدرس دانشگاه در بحث توجه به کاربرد لباس و چرخه اقتصادی بیان کرد: استفاده از مواد اولیه مرغوب تر موجب تولید محصولات باکیفیت تر و بادوام تر می شود که با طراحی مجدد یا بازطراحی (Redesign) می توان از لباس ها در مدت زمان طولانی تری بهره برد چراکه طول عمر بالاتری دارند و توجه به کاربرد بیشتر لباس علاوه بر موضوعات زیست محیطی به چرخه اقتصادی نیز کمک می کند.

پیشنهاد فعالیت یک نهاد برای بازطراحی و اهدای لباس

او در ادامه با تأکید بر اهمیت چرخه اقتصادی افزود: در بازطراحی لازم است به لباس هایی که به لحاظ فیزیکی ارزش طی این فرآیند را دارند توجه کرد. هرچند شاید عنوان طراحی مجدد مورد پسند افرادی با نگرش های متفاوت نباشد؛ بنابراین موضوع اهدا و مبادله لباس مطرح می شود که البته این هم خوشایند همگان نیست چون برای موضوع اهدای لباس فرهنگسازی به خصوصی صورت نگرفته است و شاید در اذهان اینگونه متبادر شود که قرار است لباس کهنه یا مندرس اهدا شود.

او با تأکید بر فرهنگسازی در زمینه کاربرد لباس گفت: گمان می کنم بهتر باشد برای شفاف سازی و توسعه مباحثی همچون بازطراحی تعمیر و اهدا یک نهاد یا ارگان به صورت تخصصی مسئولیت تبیین این بخش را برعهده بگیرد و در حیطه مبادله یا اهدای لباس با حفظ شأن و منزلت کوشش کند.

مرادآبادی در پایان با بیان اینکه از صنعت مد و پوشاک به عنوان دومین صنعت آلوده کننده محیط زیست یاد می شود خاطرنشان کرد: مواد و پارچه های غیرطبیعی که در بخش بزرگی از صنعت مد مورد استفاده قرار می گیرند به سلامت انسان آسیب جدی می رسانند و این درحالی است که می توان با استفاده از مد پایدار کمترین آسیب را برای محیط زیست و حوزه سلامت انسان در نظر گرفت.

پایان خبر اکسکو