نخود پلو Nohutlu Pilav

نخود پلو یا به عبارتی دیگر Nohutlu Pilav در زبان ترکی نه تنها یک غذای خوشمزه و مقوی است بلکه پلی است بین فرهنگ های غذایی مختلف. این غذا با ترکیبی ساده از نخود برنج و ادویه جات معطر می تواند یک وعده غذایی کامل و سیرکننده باشد. اما چرا نخود پلو تا این حد محبوب است؟ شاید پاسخ در سادگی و در عین حال تنوع پذیری آن نهفته باشد. هر کسی می تواند با توجه به ذائقه خود این غذا را با گوشت مرغ یا حتی به صورت کاملا گیاهی تهیه کند.

در دنیای پرهیاهوی امروز که زمان ارزشمندترین دارایی ماست غذاهایی که سریع و آسان آماده می شوند جایگاه ویژه ای دارند. نخود پلو نیز از این قاعده مستثنی نیست. با کمی برنامه ریزی و آماده سازی اولیه می توان در عرض چند دقیقه یک غذای گرم و دلچسب را برای خانواده یا مهمانان تهیه کرد. اما راز یک نخود پلوی خوشمزه و اصیل چیست؟ آیا فقط به مواد اولیه باکیفیت بستگی دارد؟ قطعا نه!

در این سفر آشپزی با ما همراه باشید تا نه تنها طرز تهیه یک نخود پلوی بی نظیر را یاد بگیرید بلکه با تاریخچه انواع و فوت وفن های پخت آن نیز آشنا شوید. از انتخاب بهترین نوع نخود و برنج گرفته تا ادویه هایی که طعم و عطر جادویی به این غذا می بخشند همه چیز را با هم بررسی خواهیم کرد. پس با ما همراه شوید تا طعم واقعی نخود پلو را تجربه کنید!

نخود پلو چیست

نخود پلو که در ترکیه با نام Nohutlu Pilav شناخته می شود یک غذای سنتی و محبوب است که از ترکیب نخود برنج و ادویه جات تهیه می شود. این غذا در مناطق مختلف خاورمیانه آسیای مرکزی و مدیترانه با اندکی تفاوت در روش تهیه و مواد اولیه طبخ می شود. نخود پلو به دلیل داشتن نخود منبع غنی پروتئین فیبر و مواد مغذی است و می تواند یک وعده غذایی کامل و مغذی برای افراد مختلف به ویژه گیاهخواران باشد. طعم و عطر این غذا بسته به نوع ادویه های استفاده شده می تواند متفاوت باشد. برخی از افراد از زیره دارچین و زردچوبه برای طعم دار کردن نخود پلو استفاده می کنند در حالی که برخی دیگر ترجیح می دهند از ادویه های ملایم تری مانند نمک و فلفل استفاده کنند.

نخود پلو نه تنها یک غذای خوشمزه است بلکه دارای ارزش غذایی بالایی نیز می باشد. نخود به عنوان ماده اصلی این غذا سرشار از پروتئین گیاهی است که برای ساخت و ترمیم بافت های بدن ضروری است. همچنین نخود حاوی فیبر است که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند و باعث احساس سیری طولانی مدت می شود. برنج نیز به عنوان منبع اصلی کربوهیدرات انرژی مورد نیاز بدن را تامین می کند. به طور کلی نخود پلو یک غذای متعادل و مغذی است که می تواند به عنوان یک وعده غذایی اصلی یا جانبی سرو شود.

مواد لازم برای تهیه نخود پلو

تهیه یک نخود پلوی خوشمزه و لذیذ نیازمند مواد اولیه باکیفیت و تازه است. در اینجا لیستی از مواد لازم برای تهیه این غذای محبوب را ارائه می دهیم:

• برنج: ۲ پیمانه (بهتر است از برنج باکیفیت ایرانی یا باسماتی استفاده کنید)
• نخود: ۱ پیمانه (نخود خشک یا کنسروی)
• پیاز: ۱ عدد بزرگ (نگینی خرد شده)
• روغن: به میزان لازم (روغن زیتون یا روغن نباتی)
• ادویه جات: نمک فلفل زردچوبه زیره (به میزان دلخواه)
• آب: به میزان لازم
• (اختیاری) گوشت یا مرغ: به میزان دلخواه (برای تهیه نخود پلو با گوشت یا مرغ)
• (اختیاری) کشمش و خلال پسته: برای تزیین

انتخاب نوع برنج در کیفیت نهایی نخود پلو بسیار تاثیرگذار است. برنج های ایرانی مانند برنج طارم و برنج هاشمی به دلیل عطر و طعم بی نظیرشان انتخاب بسیار خوبی برای تهیه این غذا هستند. همچنین برنج باسماتی نیز به دلیل دانه های بلند و خوش پخت می تواند گزینه مناسبی باشد. در مورد نخود می توانید از نخود خشک یا کنسروی استفاده کنید. اگر از نخود خشک استفاده می کنید حتما آن را از شب قبل خیس کنید تا نرم شود و زمان پخت کمتری نیاز داشته باشد. استفاده از پیاز تازه و باکیفیت نیز در طعم و عطر نخود پلو تاثیر بسزایی دارد. ادویه جات نیز نقش مهمی در طعم دار کردن این غذا ایفا می کنند. می توانید از ادویه های مختلفی مانند زردچوبه زیره دارچین و فلفل برای طعم دار کردن نخود پلو استفاده کنید.

آماده سازی مواد نخود پلو

آماده سازی صحیح مواد اولیه نقش کلیدی در تهیه یک نخود پلوی خوشمزه و یکدست دارد. این مرحله شامل خیساندن و پخت نخود شستن و خیساندن برنج و خرد کردن پیاز و سایر مواد مورد نیاز است. با انجام صحیح این مراحل می توانید مطمئن شوید که نخود پلو شما به بهترین شکل ممکن آماده می شود.

آماده کردن نخود

اگر از نخود خشک استفاده می کنید لازم است آن را از شب قبل در آب خیس کنید. این کار باعث می شود که نخود نرم شود و زمان پخت آن کاهش یابد. برای این کار نخودها را در یک کاسه بزرگ بریزید و روی آن آب سرد بریزید تا کاملا پوشانده شوند. می توانید یک قاشق چایخوری جوش شیرین نیز به آب اضافه کنید تا نخودها بهتر نرم شوند. صبح روز بعد آب نخودها را خالی کنید و آن ها را با آب تازه بشویید. سپس نخودها را در یک قابلمه بریزید و روی آن آب بریزید تا کاملا پوشانده شوند. قابلمه را روی حرارت قرار دهید تا آب به جوش آید. سپس حرارت را کم کنید و اجازه دهید نخودها به مدت ۱ تا ۱.۵ ساعت بپزند تا نرم شوند. اگر از نخود کنسروی استفاده می کنید نیازی به خیساندن و پختن آن نیست. کافی است نخودها را از قوطی خارج کرده و آب آن را دور بریزید. سپس نخودها را با آب سرد بشویید و کنار بگذارید.

آماده کردن برنج

برای تهیه نخود پلو بهتر است از برنج باکیفیت ایرانی یا باسماتی استفاده کنید. قبل از پخت برنج لازم است آن را به خوبی بشویید تا نشاسته اضافی آن خارج شود. برای این کار برنج را در یک کاسه بزرگ بریزید و روی آن آب سرد بریزید. برنج را با دست به آرامی هم بزنید تا آب کدر شود. سپس آب برنج را خالی کنید و این کار را چند بار تکرار کنید تا آب برنج شفاف شود. بعد از شستن برنج آن را به مدت ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت در آب نمک خیس کنید. این کار باعث می شود که برنج نرم شود و در هنگام پخت دانه های آن از هم جدا شوند. برای تهیه آب نمک به ازای هر پیمانه برنج یک قاشق غذاخوری نمک به آب اضافه کنید و آن را هم بزنید تا نمک حل شود. بعد از خیساندن برنج آب آن را خالی کنید و برنج را کنار بگذارید.

طرز تهیه نخود پلو

پس از آماده سازی مواد اولیه نوبت به پخت نخود پلوی خوشمزه و معطر می رسد. در این بخش مراحل پخت این غذا را به صورت گام به گام توضیح خواهیم داد.

مرحله اول

در یک قابلمه مناسب مقداری روغن بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید. پیازهای نگینی خرد شده را به روغن اضافه کنید و تفت دهید تا نرم و طلایی شوند. تفت دادن پیازها باعث می شود که عطر و طعم آن ها آزاد شود و به نخود پلو طعم بهتری ببخشد. مراقب باشید که پیازها نسوزند زیرا این امر می تواند طعم تلخی به غذا بدهد. در صورت تمایل می توانید در این مرحله مقداری سیر رنده شده نیز به پیازها اضافه کنید تا عطر و طعم نخود پلو را بیشتر کنید.

مرحله دوم

ادویه جات (نمک فلفل زردچوبه زیره) را به پیازهای تفت داده شده اضافه کنید و به مدت ۱ دقیقه تفت دهید تا عطر آن ها آزاد شود. تفت دادن ادویه جات باعث می شود که طعم و عطر آن ها بهتر به غذا منتقل شود. مقدار ادویه ها را بر اساس ذائقه خود تنظیم کنید. اگر طعم تند را دوست دارید می توانید از فلفل بیشتری استفاده کنید. همچنین می توانید از ادویه های دیگری مانند دارچین و زنجبیل نیز برای طعم دار کردن نخود پلو استفاده کنید.

مرحله سوم

نخودهای پخته شده (یا کنسروی) را به قابلمه اضافه کنید و به مدت ۲-۳ دقیقه تفت دهید تا با پیاز و ادویه جات مخلوط شوند. تفت دادن نخودها باعث می شود که طعم آن ها بهتر شود و به نخود پلو طعم لذیذتری ببخشد. اگر از گوشت یا مرغ استفاده می کنید می توانید در این مرحله آن ها را نیز به قابلمه اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ آن ها تغییر کند.

مرحله چهارم

برنج خیس خورده را به قابلمه اضافه کنید و به آرامی هم بزنید تا با سایر مواد مخلوط شود. دقت کنید که برنج را زیاد هم نزنید زیرا این امر می تواند باعث خرد شدن دانه های برنج شود. مقدار آبی که به قابلمه اضافه می کنید باید به اندازه ای باشد که حدود ۱-۲ سانتیمتر بالاتر از سطح برنج باشد. مقدار آب مورد نیاز بسته به نوع برنج مورد استفاده ممکن است متفاوت باشد. اگر از برنج ایرانی استفاده می کنید به آب کمتری نیاز دارید. اگر از برنج باسماتی استفاده می کنید به آب بیشتری نیاز دارید.

مرحله پنجم

حرارت را زیاد کنید تا آب به جوش آید. سپس حرارت را کم کنید درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید نخود پلو به مدت ۲۰-۲۵ دقیقه دم بکشد تا برنج کاملا پخته شود و آب آن تبخیر شود. برای اینکه نخود پلو به خوبی دم بکشد می توانید از دم کنی استفاده کنید. دم کنی را روی درب قابلمه قرار دهید و درب قابلمه را روی آن بگذارید. این کار باعث می شود که بخار آب به طور یکنواخت در قابلمه پخش شود و برنج به خوبی دم بکشد.

مرحله ششم

بعد از اینکه نخود پلو دم کشید آن را از روی حرارت بردارید و به مدت ۵-۱۰ دقیقه به آن استراحت دهید. این کار باعث می شود که دانه های برنج از هم جدا شوند و نخود پلو خوش طعم تر شود. قبل از سرو نخود پلو را با چنگال به آرامی زیر و رو کنید تا مواد آن به خوبی مخلوط شوند. در صورت تمایل می توانید نخود پلو را با کشمش و خلال پسته تزیین کنید.

انواع نخود پلو

نخود پلو با توجه به مواد اولیه و روش پخت می تواند به انواع مختلفی تهیه شود. در اینجا به برخی از محبوب ترین انواع این غذا اشاره می کنیم:

نخود پلو با مرغ

در این نوع نخود پلو علاوه بر مواد اولیه اصلی از تکه های مرغ پخته شده نیز استفاده می شود. مرغ می تواند به صورت ریش ریش شده یا تکه های کوچک خرد شده به نخود پلو اضافه شود. این نوع نخود پلو یک وعده غذایی کامل و مقوی است که حاوی پروتئین کربوهیدرات و فیبر است.

نخود پلو بدون گوشت

این نوع نخود پلو برای گیاهخواران و افرادی که به دنبال یک غذای سبک و سالم هستند مناسب است. در این نوع نخود پلو از هیچ نوع گوشتی استفاده نمی شود و تنها از نخود برنج و ادویه جات تهیه می شود. می توانید با اضافه کردن سبزیجات مختلف مانند هویج فلفل دلمه ای و قارچ ارزش غذایی این غذا را افزایش دهید.

نخود پلو ترکی

نخود پلو ترکی یا همان Nohutlu Pilav اغلب با گوشت بره یا گاو و ادویه های خاص ترکی تهیه می شود. یکی از ویژگی های بارز این نوع نخود پلو استفاده از کره حیوانی به جای روغن نباتی است که طعم و عطر بی نظیری به غذا می بخشد. همچنین در برخی از مناطق ترکیه به نخود پلو کشمش و زرشک نیز اضافه می کنند.

نخود پلو شیرازی

نخود پلو شیرازی یکی از انواع محبوب نخود پلو در ایران است که با استفاده از سبزیجات معطر و ادویه های خاص شیرازی تهیه می شود. در این نوع نخود پلو علاوه بر نخود و برنج از شوید گشنیز جعفری و تره نیز استفاده می شود. همچنین برخی از افراد به نخود پلو شیرازی گوشت چرخ کرده نیز اضافه می کنند.

زمان پخت و آماده سازی

زمان آماده سازی نخود پلو بسته به اینکه از نخود خشک یا کنسروی استفاده می کنید متفاوت است. اگر از نخود خشک استفاده می کنید لازم است آن را از شب قبل خیس کنید و به مدت ۱ تا ۱.۵ ساعت بپزید. اما اگر از نخود کنسروی استفاده می کنید نیازی به این مراحل نیست. زمان پخت نخود پلو نیز حدود ۳۰-۴۰ دقیقه است. به طور کلی زمان آماده سازی و پخت نخود پلو حدود ۲ تا ۲.۵ ساعت است.

نحوه سرو نخود پلو

نخود پلو را می توان به عنوان یک وعده غذایی اصلی یا جانبی سرو کرد. این غذا را می توان با انواع سالاد ترشی و ماست سرو کرد. همچنین می توانید نخود پلو را با گوشت مرغ یا سبزیجات دلخواه خود تزیین کنید. برای سرو نخود پلو می توانید آن را در یک دیس بزرگ بریزید و روی آن را با کشمش خلال پسته و سبزیجات خرد شده تزیین کنید. همچنین می توانید نخود پلو را در بشقاب های جداگانه سرو کنید و روی هر بشقاب را با یک تکه گوشت یا مرغ تزیین کنید.

آیا می توان از نخود کنسروی در نخود پلو استفاده کرد؟

بله استفاده از نخود کنسروی در تهیه نخود پلو کاملاً امکان پذیر است و حتی می تواند فرآیند پخت را سریع تر کند. فقط قبل از استفاده نخودها را آبکشی کنید.

بهترین نوع برنج برای تهیه نخود پلو چیست؟

بهترین نوع برنج برای نخود پلو برنج های دانه بلند مانند برنج باسماتی یا برنج ایرانی با کیفیت است که پس از پخت بافت مناسبی داشته باشند.

نخود پلو با چه غذاهایی سرو می شود؟

نخود پلو را می توان با انواع سالادها ماست ترشیجات و یا به همراه گوشت و مرغ سرو کرد. همچنین سرو آن با سبزی خوردن نیز بسیار لذت بخش است.

مدت زمان لازم برای خیساندن نخود خشک چقدر است؟

بهتر است نخود خشک را حداقل 8 ساعت و یا از شب قبل خیس کنید. این کار باعث نرم شدن نخود و کاهش زمان پخت می شود.