درخواست خسروپناه از حوزه های علمیه برای پاسخ به مسائل نوپدید

به گزارش اکسکو حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این مراسم به بررسی نقش بزرگواران حوزه علمیه در ترویج معارف قرآن و پیشرفت های علمی کشور پرداخت.

وی با یادآوری شخصیت های بزرگ حوزه از جمله حضرت آیت الله امامی کاشانی به تأثیرات مثبت ایشان در معرفی معارف قرآن اشاره کرد و گفت: ما با مطالعه نوارهای ضبط شده مباحث ایشان که به شهرستان ها فرستاده شده بود با معارف قرآن آشنا شدیم. همچنین آیت الله مصباح و تفسیر قرآن آیت الله جوادی در سال های ۶۲ و ۶۳ به ما در درک مفاهیم کمک کرد.

خسروپناه افزود: خدمات آیت الله امامی و دیگر شخصیت ها در امور خیریه و سلامت جامعه بر هیچ کس پوشیده نیست. امید داریم که این خدمات علمی و پژوهشی ادامه داشته باشد و از شاگردان خوب تربیت یافته در این مدرسه انتظار می رود که در جشنواره های ملی شرکت فعال داشته باشند.

وی ضمن قدردانی از مدیران حوزه علمیه و اساتید بزرگوار تأکید کرد: در سال های اخیر با تلاش های مدیریت آیت الله اعرافی جهش خوبی در اوضاع علمی کشور به وقوع پیوسته و نادیده گرفتن این زحمات بی انصافی است.

وی به مقایسه وضعیت علمی حوزه قبل و بعد از انقلاب پرداخت و گفت: قبل از انقلاب خلأهای عجیبی در حوزه های علمیه وجود داشت که امروز با تلاش مداوم پر شده است. همچنین خاطرات آقای احمدی رئیس موسسه سمت از ستاد انقلاب فرهنگی بیانگر تأثیر تاریخ ساز این تجربه ها در روند توسعه علوم انسانی اسلامی است.

خسروپناه با اشاره به اهمیت همکاری میان حوزه و دانشگاه در بحث علوم انسانی اسلامی خاطرنشان کرد: در ابتدای تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی امام خمینی(ره) این مأموریت را به شورا دادند که همکاری نزدیک تری با حوزه در این زمینه داشته باشند. در این مسیر جلساتی با شخصیت های برجسته حوزه همچون آیت الله مصباح برگزار شد که نتایج آن به تأسیس مجموعه های علمی و انتشارات سمت منجر شد.

تأکید بر نقش پژوهش و نوآوری در حوزه علمیه

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به رشد قابل توجه فعالیت های پژوهشی در حوزه علمیه ایران اشاره کرد و گفت: امروز در حوزه های مختلف نظریه های متنوعی در ایران تولید می شود که حتی مالزی مصر لبنان و عراق از آن فاصله دارند. بسیاری از کشورهای اسلامی در حال حاضر به دنبال ترجمه و استفاده از آثار علمای ایرانی به زبان های مختلف هستند.

استاد خسروپناه با اشاره به تأثیرات مثبت این رشد علمی به بررسی زمینه های مختلف علمی و پژوهشی پرداخت و ادامه داد: ما در حوزه های مختلف مانند علوم اقتصادی اسلامی فقه اقتصاد و فلسفه اقتصادی آثار قابل توجهی داریم که برخی از آن ها به زبان های مختلف ترجمه شده اند. در این راستا کشورهای دیگر امید دارند تا از تولید اندیشه های ایرانی بهره مند شوند.

وی همچنین به چالش هایی که در دهه ۷۰ به وجود آمد و تأثیر شبهات کلام جدید بر جوانان و طلبه ها اشاره کرد و گفت: در آن زمان شبهات جدیدی مطرح شد که برخی از آنها موجب گرایش به الحاد در میان جوانان و طلبه ها شد. اما با تلاش های صورت گرفته در حوزه بسیاری از این افراد بازگشتند و به عقاید خود استحکام بخشیدند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامۀ سخنان خود را با تأکید بر ضرورت فعالیت های پژوهشی در حوزه علمیه ادامه داد: اگر می خواهیم وضعیت پژوهش و تحقیقات نو در حوزه های علمیه بهبود یابد باید چند اقدام اساسی انجام دهیم. شرط اول این است که اساتید حوزه خودشان اهل پژوهش باشند. یک استاد باید نه تنها محتوای درسی را تدریس کند بلکه خود نیز در زمینه پژوهش و نوشتن فعال باشد.

وی با ذکر مثال هایی از چهره های برجسته علمی اظهار کرد: اساتید بزرگ مانند استاد حسن زاده آملی استاد جوادی آملی استاد مصباح و استاد سبحانی نمونه هایی از این نوع اساتید هستند که با تلاش های خود در راستای توسعه علمی و پژوهشی در حوزه گام برداشته اند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به نقش بی بدیل استادان بزرگ حوزه در ترویج تحقیق و پژوهش اشاره کرد و با یادآوری خاطراتی از آیت الله سبحانی گفت: اگر بزرگواران اهل تحقیق و پژوهش نبودند ما هرگز به اینجا نمی رسیدیم. آیت الله سبحانی در اوایل دهه ۷۰ در همایشی که آیت الله العظمی گلپایگانی برگزار کرده بود سه طلبه را تحت نظر خود به نوشتن مقاله ای مشترک تشویق کردند. این مقاله پس از تلاش های مستمر ما پذیرفته شد و آیت الله سبحانی ما را برای ارائه آن در جمع بزرگان دعوت کردند.

وی همچنین بر لزوم حمایت های مادی و معنوی از پژوهش های حوزه تأکید کرد و افزود: حوزه علمیه نیاز به مجلات علمی و پژوهشی دارد تا محققان بتوانند آثار خود را منتشر کنند. باید از مراکز علمی که در این زمینه فعالیت می کنند حمایت های لازم انجام گیرد.

خسروپناه در ادامه به ضرورت یادگیری روش های تحقیق و پژوهش برای طلبه ها اشاره و تصریح کرد: طلبه ها باید مبانی علمی را به خوبی بیاموزند تا توانایی حل مسائل را داشته باشند. این موارد شامل مطالعه اصول فقه قواعد فقهی منطق و فلسفه است که ابزارهای اساسی برای تولید علم به شمار می روند.

وی بر ضرورت درگیر شدن فضلا و طلاب با مسائل نوپدید تأکید کرد و گفت: مسائل نوپدید تنها مربوط به فقه و کلام نیستند بلکه به موضوعات حکمرانی فرهنگی سیاسی و اجتماعی نیز مربوط می شوند. حوزه های علمیه باید در این زمینه ها فعال باشند و به چالش های جدید پاسخ دهند.

اهمیت پاسخگویی به مسائل فقه پزشکی و حکمرانی در حوزه علمیه

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنانی به بررسی مسائل فقه پزشکی و حکمرانی پرداخت و اظهار کرد: در دهه ۷۰ به ویژه سال ۷۶ بسیاری از پرسش های فقه پزشکی همچون مرگ مغزی و پیوند اعضا پاسخ فقهی نداشتند و کار پژوهشی در این زمینه ها صورت نگرفته بود. خدا رحمت کند مرحوم آیت الله مؤمن که ما این مسائل را به ایشان عرضه کردیم و درس های خارج ایشان نیز چاپ شد و می توان آن ها را مرجع خوبی برای پژوهش های فقهی دانست.

وی همچنین به پیشرفت هایی که در پاسخ به مسائل فقه پزشکی حاصل شده اشاره کرد و گفت: امروز مسائل حکمرانی به ویژه در حوزه حکمت و فقه حکمرانی از جمله پرسش های مهمی بوده که به شدت نیازمند بررسی و پاسخ گویی هستند. ما در چند سال اخیر برنامه ای با عنوان فقه حکمرانی برای طلبه ها طراحی کرده ایم که طی آن به تفصیل به مسائل روز پرداخته می شود.

خسروپناه با تأکید بر لزوم تسلط اساتید به منابع اصیل فقهی مانند مکاسب کفایه و جواهر گفت: همان طور که شیخ انصاری به مسائل عصر خود پرداخت ما نیز باید به مسائل معاصر بپردازیم. امروز مسائل حکمت حکمرانی و فقه حکمرانی نیازمند توجه و پژوهش های جدی هستند. با ظرفیت علمی و ارزشمندی که اساتید بزرگوار دارند امید است که توانایی ها به فعلیت برسند و بخشی از بار مهم نظام اسلامی را کاهش دهند.

پایان خبر اکسکو